آشنایی با کراتین مو و مراحل انجام آن

درمان کراتین مو پروسه‌ای است که به نرم و صاف کردن موهای وز یا آسیب دیده کمک می‌کند. کراتین پروتئینی است که بدن به طور طبیعی آن را تولید می‌کند. این پروتئین به حفظ ساختار و استحکام پوست، مو و ناخن کمک می‌کند.

تارهای مو به طور کلی از سه بخش اصلی تشکیل شده اند:

مدولا (Medulla): مدولا در هسته تار مو قرار گرفته است و فقط در موهای بزرگ‌تر یا ضخیم‌تر دیده می‌شود. موهایی که نازک هستند یا حالت کرکی دارند، فاقد مدولا هستند. این بخش از مو، نور خورشید را منعکس می‌کند. به همین خاطر باعث می‌شود زمانی که در آفتاب قرار گرفته اید، نسبت به زمانی که در سایه هستید، رنگ موی متفاوت‌تری داشته باشید.

کورتکس (Cortex): کورتکس اصلی‌ترین بخش مو است. کورتکس حاوی پروتئین است. این لایه استحکام، ضخامت و میزان انعطاف پذیری مو را تعیین می‌کند. همچنین به خاطر این که در کورتکس رنگدانه های ملانین وجود دارند، این بخش رنگ مو را نیز تعیین می‌کند. هر چقدر که سطح ملانین مو بیشتر باشد رنگ مو هم تیره‌تر خواهد شد.

کوتیکول (Cuticle): این لایه بیرونی محافظ و نازک، از سلول‌های کراتینه شده تشکیل شده که همچون فلس یا پولک‌های ماهی روی همدیگر قرار گرفته اند. وظیفه این لایه، حفظ رطوبت موها است. این بخش مو، از موها در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند.

در صورتی که این لایه سالم باشد و دچار آسیب نشده باشد، باعثدرخشان‌تر شدن و سالم به نظر رسیدن موها می‌شود. اما زمانی که این لایه محافظ آسیب می‌بیند، لایه میانی مو پوشش محافظ خود را از دست می‌دهد و در معرض موخوره و دیگر آسیب‌ها قرار می‌گیرد. آلاینده‌ها و آلودگی‌های محیطی، محصولات خشن، رنگ کردن مکرر مو و در نهایت استفاده بیش از حد از دستگاه‌های حرارتی، می‌توانند باعث آسیب زدن به این لایه شوند.

در داخل کورتکس، کراتین با کمک پیوندهای شیمیایی (نظیر پیوند یونی، پیوند دی سولفیدی و پیوند هیدروژنی)، یک زنجیره مارپیچ بلند را تشکیل داده است. همچنین، نیروهای جذب ضعیف‌تر بین مولکول‌ها، که کارشناسان آن را نیروهای واندروالسی می‌نامند، می‌توانند به حفظ ساختار کراتین کمک کنند.

مواد شیمیایی موجود در درمان‌های کراتین مو، رشته‌های کراتین را هدف قرار می‌دهند و شکل آن‌ها را تغییر می‌دهند. در طول درمان کراتین مو، آرایشگر محصولی مبتنی بر کراتین را روی موها اعمال می‌کند و سپس از یک اتوی صاف برای به دام انداختن و محکم کردن این محصول در موها استفاده می‌کند.

درمان کراتین مو چیست؟

همانطور که می‌دانید بخش زیادی از زیبایی مان را مدیون موهایمان هستیم. حال زمانی که موها آسیب می‌بینند، ظاهر زیبا و درخشان خود را از دست می‌دهند و حالت زبر و کدری به خود می‌گیرند. در این شرایط درمان کراتین مو می‌تواند برای بهبود این وضعیت و بازگرداندن زیبایی به موها استفاده شود.

درمان کراتین که گاهی اوقات با نام‌های بلو اوت برزیلی (Brazilian blowout) یا کراتینه برزیلی (Brazilian Keratin) نیز شناخته می‌شود، یک پروسه شیمیایی است که معمولاً در سالن و آرایشگاه انجام می‌شود. این پروسه می‌تواند موها را تا 6 ماه صاف و شلاقی نگه دارد. همچنین می‌تواند درخشندگی شدیدی به موها ببخشد و موخوره را کاهش دهد.

کل این پروسه ممکن است چندین ساعت طول بکشد، به همین خاطر می‌توانید یک کتاب همراه خود بیاورید تا خودتان را سرگرم کنید! اگر هنوز هم مطمئن نیستید که آیا درمان کراتین برای شما مناسب است یا نه، ما در اینجا به مزایا و معایب و هر آنچه که باید در خصوص این درمان بدانید اشاره کرده ایم.

مزایای کراتین مو

کراتین مو امروزه به محبوبیت گسترده ای در سرتاسر جهان دست پیدا کرده است. یکی از دلایل محبوبیت کراتین این است که مزایای بسیار زیادی دارد و ظاهر زیبایی به موها می‌دهد. برخی از اصلی‌ترین مزایای کراتین مو شامل این مواردند:

موها را براق می‌کند

یکی از اصلی‌ترین نتایجی که کراتین به همراه می‌آورد این است که موها را درخشان و براق می‌کند. همانطور که قبلاً هم گفتیم، کراتین پروتئینی است که در موها پیدا می‌شود و بافت براق موها را حفظ می‌کند. وقتی کراتین موها تمام می‌شود، موها به سمت کدر شدن می‌روند و آسیب می‌بینند. بنابراین، دلیل اصلی‌ای که خیلی از افراد درمان کراتین را انتخاب می‌کنند، این است که می‌تواند درخشش زیبایی که موها داشتند را به آن‌ها بازگرداند.

حالت وز موها را کاهش می‌دهد

یکی دیگر از مزایای اصلی درمان کراتین مو، کاهش حالت وزی موها است. اگر موهایتان فر هستند و این فر بودن حالت وز دارد یا اگر جمع کردن موها سخت شده و موهایتان بیش از حد پف هستند، درمان کراتین می‌تواند بهترین انتخاب برای شما باشد.

از آنجایی که این درمان به موهایتان کراتین اضافه می‌کند، به صاف شدن موها و کنترل حالت وز و زبری آن‌ها کمک می‌کند. اگر موهای کراتین شده ای دارید، می‌توانید در هر شرایط آب و هوایی ای از خانه خارج شوید، بدون این که نگران باشید موهایتان در معرض آفتاب و آلودگی قرار بگیرند!

موها را صاف می‌کند

همانطور که قبلاً هم گفته شد، درمان کراتین، موها را صاف می‌کند و بافتی صاف و ابریشمی به موها می‌بخشد. ممکن است با مشکل گره خوردن موهایتان دست و پنجه نرم کنید و نتوانید گره موها را باز کنید، به خصوص اگر موهای بلند، موج دار یا مجعدی دارید. اما با درمان کراتین مو، دیگر نیازی به نگران نیست، زیرا دیگر لازم نیست وقتتان را صرف باز کردن گره موها کنید.

نتایج طولانی مدتی دارد

یکی دیگر از مزایای چشمگیر درمان کراتین این است که بسته به نوع درمان، می‌توانید 3 تا 6 ماه موهای شاداب و صافی داشته باشید! در مقایسه با سایر درمان‌ها و گزینه‌های حالت دهنده مو، درمان کراتین ماندگاری بالاتری دارد. هنگامی که موهایتان را کراتین می‌کنید، متوجه تغییرات قابل توجهی در بافت موهایتان خواهید شد. بسیاری از افراد این درمان را به دلیل این مزیت ترجیح می‌دهند.

از موها در برابر عوامل محیطی محافظت می‌کند

حتی اگر خیلی خوب موهایتان را حالت بدهید، ممکن است از لحظه ای که از خانه بیرون می‌روید، موها وز، کدر و زبر شوند. متاسفانه چندین عامل محیطی مختلف نظیر آلودگی، نور خورشید، مواد شیمیایی و گرد و غبار رطوبت موهایتان را می‌گیرند و باعث می‌شوند موها مستعد شکستن و آسیب دیدن شوند.

این عوامل محیطی همچنین کراتین موها را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند موها کدر و خشک به نظر برسند. درمان کراتین می‌تواند کراتین مورد نیاز را به موهایتان بازگرداند و موها را نرم و لطیف کند. در نتیجه می‌توانید با موهای صاف و براقتان بدون نگرانی از خانه بیرون بروید!

موها را تقویت می‌کند

درمان‌های کراتین می‌توانند موها را تقویت کنند و با جایگزین کردن کراتین از دست رفته در ساقه موها، احتمال شکستگی مو را کاهش دهند. در نتیجه، راحت‌تر می‌توانید بگذارید موهایتان بلند شوند، زیرا احتمال شکستن تار موها کمتر است. درمان کراتین همچنین می‌تواند ظاهری ضخیم‌تر، سالم‌تر و پرتر به موهایتان بدهد.

معایب درمان کراتین مو

درمان کراتینه نباید بیش از سه بار در سال انجام شود، زیرا با گذشت زمان ممکن است به موها آسیب برساند. معمولاً اکثر افراد در فصل تابستان (زمانی که به دلیل رطوبت، وز بودن مو در بیشترین حالت ممکن است)، این درمان را انجام می‌دهند. اما این درمان در کنار مزایای گسترده ای که دارد معایبی نیز دارد که در اینجا به برخی از آن‌ها پرداخته ایم:

نگهداری از موی کراتین شده سخت است

افرادی که موهایشان را کراتین کرده اند باید از شستن مکرر موها بپرهیزند و از شنا کردن اجتناب کنند، همین موضوع باعث شده که خیلی از افراد از انجام این درمان منصرف شوند.

نوع آبی که برای موها استفاده می‌کنید مهم است: شنا در آب کلردار یا حاوی نمک (معمولاً آب استخر یا دریا) می‌تواند عمر درمان کراتین را کوتاه کند. همچنین باید شامپوها و کان دی شن رهایی را خریداری کنید که فاقد سدیم کلرید و سولفات هستند، زیرا هر دوی این مواد می‌توانند اثرات درمان را از بین ببرند.

برای شستشو باید چند روز صبر کنید: معمولاً باید 3 تا 4 روز بعد از درمان کراتین صبر کنید و سپس موهایتان را بشویید. اگر فردی هستید که دوست ندارید شستشو را حذف کنید یا نمی‌توانید تحمل کنید که چند روز به حمام نروید، ممکن است این درمان برای شما مناسب نباشد. برخی از افراد، حتی پس از شستشو بوی کپک زدگی را گزارش می‌دهند.

برای همه مناسب نیست: این درمان برای خیلی از افراد مناسب نیست و اگر باردار هستید بهتر است از انجام دادن آن بپرهیزید.

کراتین هزینه نسبتاً بالایی دارد

کراتین در حال حاضر یکی از گران‌ترین درمان‌های آرایشی و بهداشتی موجود است. بسته به طول مو قیمت این درمان متفاوت است. اما به علت گران بودن مواد اولیه، این درمان حتی برای موهای کوتاه هم گران خواهد بود. گزینه‌های ارزان‌تری هم وجود دارند که می‌توانید در خانه انجام دهید، اما نتایج حاصل از آن‌ها در این حد ماندگار نخواهند بود.

عوارض جانبی کراتین مو

کراتینی که در درمان‌های زیبایی استفاده می‌شود معمولاً از پوست، مو یا ناخن یا حیوانات گرفته می‌شود. اگر چه کراتین یک پروتئین طبیعی است، اما محصولات کراتین حاوی چندین ماده اضافه شده دیگر (از جمله یک ماده شیمیایی به نام فرمالدهید) هستند.

انجمن سرطان آمریکا هشدار داده که فرمالدهید یک ماده سرطان زا است. این به این معناست که می‌تواند سبب به وجود آمدن سرطان شود. فرمالدهید همچنین می‌تواند عوارض جانبی دیگری برای سلامتی ایجاد کند. سازمان غذا و دارو هشدار می‌دهد که فرمالدهید و دیگر ترکیبات موجود در محصولات کراتین، ممکن است منجر به بروز این عوارض جانبی شوند:

• سوزش چشم
• سردرد
• سرگیجه
• گلودرد
• سرفه کردن
• احساس خس خس در سینه
• حالت تهوع
• درد در ناحیه قفسه سینه
• استفراغ
• دانه‌های پوستی

این عوارض جانبی هم توسط افرادی که درمان کراتین را دریافت کرده اند و هم توسط آرایشگرانی که این درمان را ارائه داده اند گزارش شده اند. این اثرات در طول درمان کراتین (با محصولات حاوی فرمالدهید) یا مدت کوتاهی پس از آن رخ می‌دهند. همچنان به طور دقیق مشخص نیست که درمان‌های کراتین حاوی فرمالدهید اثرات طولانی مدتی روی سلامتی دارند یا این که چه عوارض دیگری ممکن است داشته باشند.

یکی از مشکلات این است که محصولات حاوی فرمالدهید ممکن است سطح فرمالدهید بسیار بیشتری نسبت به آنچه که روی محصول درج شده داشته باشند.

برای مثال، یک مطالعه در سال 2014 روی برندهای کراتین که در آفریقای جنوبی عرضه شده بودند انجام شد. این مطالعه نشان داد که 6 محصول از 7 محصول مورد مطالعه، حاوی 0.96 تا 1.4 درصد فرمالدهید بودند که پنج برابر بیشتر از سطح ایمن توصیه شده (یعنی 0.2 درصد) بود.

یکی از مطالعات قبلی که در سال 2011 صورت گرفت نیز نشان داد که سطح فرمالدهید موجود در 4 برند مختلف کراتین، بیشتر از میزان درج شده روی محصول بود. باید گفت که درمان‌های کراتین معمولاً در سالن‌های آرایشی انجام می‌شوند، جایی که سایر افراد هم احتمالاً در همان روز درمان کراتین را دریافت کرده اند.

آژانس ثبت مواد سمی و بیماری‌ها (The Agency for Toxic Substances and Disease) نشان داد که قرار گرفتن در معرض سطح فرمالدهید 0.1 تا 0.5 قسمت در میلیون (ppm) می‌تواند سبب سوزش چشم و بینی، تاثیرات نورولوژیکی و افزایش خطر آسم یا آلرژی شود. در سطوح 0.6 تا 1.9 ppm نیز ممکن است فرد اگزما یا تغییراتی را در عملکرد ریه اش تجربه کند.

مطالعه سال 2011 که در بالا ذکر شد نشان داد که در درمان کراتین و در مرحله سشوار، غلظت فرمالدهید 0.08 تا 3.47 ppm بود. و در بخش اتو، غلظت فرمالدهید از 0.08 تا 1.05 ppm متغیر بود. می‌بینید که بالاترین عدد هر دو محدوده خیلی فراتر از آن چیزی است که اکثر افراد می‌توانند تحمل کنند.

اگر فقط یک درمان کراتین را انجام دهید، ممکن است اثرات زیادی را حس نکنید. اما اگر یک آرایشگر هستید و به طور مرتب در سالن در معرض فرمالدهید قرار می‌گیرید، این ماده تاثیرات بیشتری روی سلامتی تان خواهد داشت.

آیا محصولات کراتین بدون فرمالدهید هم وجود دارند؟

در سال‌های اخیر یک سری درمان‌های کراتین بدون فرمالدهید به بازار عرضه شده اند، اما ممکن است این درمان‌ها مشکلات لیبلینگ یا برچسب گذاری (labelling) داشته باشند. برای مثال، پنج مورد از برندهایی که در مطالعه سال 2012 (که در بالا به آن اشاره شد) نتیجه تست فرمالدهیدشان مثبت بود، روی لیبلشان درج شده بود که بدون فرمالدهید هستند. در برخی موارد ممکن است سازنده، فرمالدهید را با نام دیگری درج کند، از جمله:

• آلدهید
• آلدهید پیوند خورده
• فرمالین
• آلدهید فرمیک
• متانال
• متیل آلدهید
• متیلن گلیکول
• متیلن اکسید
• اسید مربیکید

در برخی شرایط، محصول ممکن است حاوی مواد نگهدارنده ای باشد که فرمالدهید منتشر می‌کنند، نظیر:

• بنزیل همی فرمال
• دی آزولیدینیل اوره
• ایمیدازولیدینیل اوره
• کواترنیوم-15

نکات مهم بعد از کراتین

1. برای این که درمان کراتین اثرگذاری طولانی مدتی داشته باشد، حتماً این نکات را دنبال کنید:
2. تا 72 ساعت اول بعد از کراتین کردن موها باید از خیس شدن موها خودداری کنید. از شنا کردن، استفاده از سونا، جکوزی و... هم خودداری کنید و با کلاه دوش حمام کنید.
3. اگر در فصلی که باران می‌بارد بیرون می‌روید، حتماً چتر به همراه داشته باشید یا از لباس‌ها و کلاه‌های بارانی استفاده کنید.
4. از محصولات مراقبت از مویی که ملایم هستند استفاده کنید. بهتر است محصولاتی را انتخاب کنید که فاقد مواد شوینده خشن مانند سدیم لوریل یا سدیم لورت سولفات هستند.
5. از بستن موها در چند روز اول یا قرار دادن آنها در پشت گوشتان خودداری کنید. بعد از 3-4 روز می‌توانید موهایتان را شل ببندید.
6. مطمئن شوید که در چند روز اول از هیچ نوع دستگاه حرارت دهنده یا محصول حالت دهنده روی موهای خود استفاده نکنید.
7. حتماً پس از درمان کراتین باید موهایتان را کاملاً خشک نگه دارید. حتی زمانی که ورزش می‌کنید و عرق می‌کنید، باید فوراً موهای خود را با سشوار خشک کنید تا رطوبت آن‌ها از بین برود.
8. همچنین در موقعیتی بخوابید که موهایتان گره نخورند و دچار ریزش نشوند. برای حفظ بافت نرم موهای خود، از یک روبالشی ابریشمی استفاده کنید. روبالشی ابریشمی به کاهش شکستگی و جلوگیری از آسیب دیدن مو کمک می‌کند.

مراحل کراتین مو

برای کراتین مو باید مراحل زیر را دنبال کنید:

مرحله اول: موها را تمیز بشویید

اولین مرحله ای که برای درمان کراتین باید انجام دهید شستشوی مو است. علت ضرورت این مرحله این است که باید مطمئن شوید موها کاملاً تمیز هستند. موها باید عاری از هرگونه آلودگی باشد. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که در این شستشو، از کاندیشنر استفاده نمی‌شود. در این مرحله از شامپوی تصفیه کننده pH+ استفاده می‌شود.

باید سعی کنید ماهیت مو را از حالت اسیدی به قلیایی‌تر تغییر دهید. این باعث می‌شود که کوتیکول‌های مو متورم شوند که این وضعیت به نفوذ مناسب محصول کمک شایانی می‌کند. سایر محصولات (مثل کاندیشنرها)، کوتیکول‌ها را می‌بندند و مانع از جذب ماسک کراتین می‌شوند.

مرحله دوم: از محصول کراتین استفاده کنید

پس از شستشو، اجازه دهید موها خشک شوند. حتماً موها را قبل از استفاده از محصول کاملاً خشک کنید. این به این دلیل است که خیس بودن موها، محصول کراتین را رقیق می‌کند و این موضوع می‌تواند بر نتیجه درمان تاثیر بگذارد. سپس موها را از وسط جدا کرده و به چندین بخش کوچک تقسیم کنید. محصول را به طور یکنواخت روی قسمت‌های جدا شده استعمال کنید.

مرحله سوم: اجازه دهید محصول جذب مو شود

حدود 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد تا محصول جذب موها شود. این مدت، در حقیقت مدت زمانی است که مو فرآیند اکسیداسیون را طی می‌کند. سپس موها را با آب سرد کاملاً آبکشی کنید و با استفاده از یک حوله، آب اضافی موها را بگیرید.

مرحله چهارم: موها را با اتو صاف کنید

در این مرحله موها را با سشوار خشک کنید و پس از آن با یک اتو صاف استفاده کنید تا اطمینان حاصل کنید که محصول به میزان بیشتری به داخل کوتیکول نفوذ می‌کند.

مرحله پنجم: مراقبت‌های پس از درمان را انجام دهید

درمان کراتین به رعایت یک سری نکات مراقبتی نیاز دارد. علاوه بر نکات ذکر شده در قسمت بالا، آرایشگر به شما توصیه می‌کند که از شامپو و کاندیشنر بدون سولفات و پارابن برای ماندگارتر شدن اثرات درمان استفاده کنید. توصیه می‌شود که از چرب کردن یا شستن زیاد از حد مو خودداری کنید زیرا این اقدامات باعث شکستن لایه پروتئینی ایجاد شده می‌شوند.

در این مقاله سعی کردیم به طور کامل مزایا، معایب و نحوه انجام کراتین مو را بررسی کنیم. قبل از تصمیم به انجام کراتین مو حتما با متخصص پوست و مو صحبت کنید تا در صورتی که این درمان برایتان مناسب است اقدام به انجام آن کنید. مشاوره با آرایشگران و پزشکان قبل از انجام، به کاهش عوارض احتمالی کمک می‌کند.